Twórczość ludowa w Beskidzie Śląskim

W dniach od 14 czerwca do 15 października 2018 roku w Gminnym Ośrodku Kultury w Istebnej odbędzie się niezwykle ciekawe wydarzenie kulturalne – Wystawa „Twórczość Ludowa w Beskidzie Śląskim”. Wszyscy zainteresowani tym tematem, mogą podziwiać unikalne w skali kraju i świata koronki koniakowskie, a także beskidzki haft krzyżykowy oraz stroje regionalne. Wystawa prezentuje również lokalne rzeźby i ceramikę artystyczną, a także obrazy, biżuteria oraz mnóstwo przedmiotów z motywami folkowymi. Do najciekawszych eksponatów należą koszyki wyplatane z korzenia świerkowego. Dodatkowo, można tutaj zaopatrzyć się wyroby rękodzielnicze, które prezentują się potem niezwykle efektownie w naszych wnętrzach.

Strój ludowy górali wiślańskich
Codzienny strój górali wiślańskich to tzw. lonty. Na święta i specjalne okazje przewidziany jest strój śląsko-cieszyński. Strój codzienny kobiet składa się z dwóch fartuchów, które wiąże się w pasie. Pod spód zakłada się suto marszczony i czarny fartuch, a na wierzch zaś tzw. modrziniec, czyli fartuch niebieski. Wraz z upływem czasu fartuch czarny zastąpiła kiecka – która sięga do kostek. Górną częścią stroju jest bluzka w postaci płóciennego kabotku z bufiastym z reguły krótkim rękawkiem, a także dekoltem w szpic. U mężatek strój ten zawsze uzupełnia czepiec na włosy.

Strój codzienny męski składa się z luźnej koszuli wykonanej z lnu, która w dawnych czasach sięgała aż do kolan. Na koszulę zakłada się bruclik, czyli kamizelkę z czarnego sukna. Spodnie noszone przez górali sądeckich są wełniane i noszą nazwę wałaszczoków. Strój ten nie byłby kompletny bez tradycyjnego czarnego kapelusza.

>>KLIKNIJ I SPRAWDŹ NASZE OFERTY<<

Stroje ludowe nie są takie same. Występują różnice w zdobieniach oraz haftach i kolorystyce. Te niuanse bardzo często świadczą o zamożności danego górala lub jego stanie cywilnym. Dla mężatek i żonatych górali przygotowywany jest np. specjalny rodzaj haftu.

Słynne koronki z Koniakowa
Koniaków to najwyżej położona miejscowość Beskidu Śląskiego. Twórczość ludowa góralszczyzny kultywowana jest tu z ogromnym pietyzmem. Słynie z  przepięknych regionalnych strojów, a także zachwycających zespołów folklorystycznych i fascynującej twórczości ludowej. Jednak sławę na całym świecie zdobyły koronki koniakowskie. Ten wyrób rękodzielniczy trafił na światowe wybiegi mody. Pokochały go gwiazdy. Znalazł się na okładkach najważniejszych modowych czasopism.

Koronczarki z Koniakowa to prawdziwa instytucja. Od stu lat z pokolenia na pokolenie przekazują sobie trudną sztukę heklowania, czyli szydełkowania. Serwetki z Koniakowa to małe dzieła sztuki. Jako prezent trafiły między innymi na ręce św. Jana Pawła II oraz królowej brytyjskiej Elżbiety II. Można spotkać je praktycznie na całym świecie, bo zamówienia wysyłane są np. do Japonii czy Meksyku. Największą serwetkę koniakowską umieszczono w Gminnym Ośrodku Kultury w Istebnej, zaraz po tym, jak trafiła do Księgi Rekordów Guinessa.

Kiedyś w tym regionie twórczość ludowa heklowania uprawiana była niemal w każdym domu. Dla kobiet była to okazja do spotkań, pogaduszek, wspólnego śpiewu. Wykorzystywano czas od jesieni do wiosny, kiedy pola przykrywał śnieg, a w obejściach było mniej pracy. Dziś w rejonie tym działa około 700 koronczarek. Trzeba jednak zaznaczyć, że jest ich z każdym rokiem coraz mniej. Dlatego próbuje się ratować tę wyjątkową tradycję, między innymi przez wpisanie koniakowskich koronek na listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego.